1. Dạy học trực tuyến là gì?

Để hiểu rõ về dạy học trực tuyến, chúng ta cần đi vào tìm hiểu khái niệm, đặc điểm của hình thức dạy học này.

1.1. Khái niệm dạy học trực tuyến

Dạy học trực tuyến là hình thức giảng dạy và học tập ở các lớp học trên Internet. Người dạy và người học sẽ sử dụng phần mềm nền tảng học trực tuyến, ứng dụng truyền âm thanh, hình ảnh và các thiết bị thông minh (laptop, smartphone, máy tính bảng,...). 

Các bài giảng, tài liệu (dưới dạng văn bản, hình ảnh, video…) được đưa lên các nền tảng và người dùng có thể dễ dàng truy cập và học mọi lúc mọi nơi. Bên cạnh đó còn có các khóa học cùng thời gian thực có sự tham gia và tương tác giữa giáo viên và học viên.

Hình thức học trực tuyến đã và đang thể hiện được những ưu điểm nổi trội như sau:

- Hạn chế nguy cơ lây lan dịch bệnh: Việc áp dụng dạy học trực tuyến đã đảm bảo các lớp học vẫn diễn ra theo kế hoạch, giáo viên và học sinh không phải đến lớp nên giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

- Thúc đẩy tính tự học: Người học có thể chủ động lựa chọn khóa học mình mong muốn và học bất cứ lúc nào, ở đâu. Họ có thể rút ngắn thời gian học vì không phụ thuộc vào thời gian biểu ở các lớp học truyền thống.

- Ứng dụng công nghệ thông tin vào giáo dục: Giáo viên cần phải trau dồi năng lực, tìm tòi các hình thức giảng dạy mới để thu hút người học. Từ đó, chất lượng giảng dạy được nâng cao.

Dạy học trực tuyến là hình thức dạy học thông qua các thiết bị điện tử thông minh có kết nối internet

1.2. Đặc điểm của phương pháp dạy học trực tuyến

Phương pháp dạy học trực tuyến nổi bật với các đặc điểm sau:

- Giảng dạy và học tập thông qua các phần mềm công nghệ thông tin

- Có thể kết hợp hình thức nghe – nhìn và tương tác giữa người dạy và người học

- Có học, chấm điểm, thi và cấp chứng chỉ

- Người dạy có thể tạo các khóa học và tải các tài liệu (video, văn bản) lên các nền tảng dạy học trực tuyến. Họ có thể cung cấp bài giảng miễn phí hoặc trả phí cho người học

- Người học có thể tham gia các khóa học bất cứ lúc nào họ muốn.

2. Ưu, nhược điểm của phương pháp dạy học trực tuyến

Mỗi phương pháp giảng dạy và học tập sẽ có những ưu và nhược điểm riêng, với dạy học trực tuyến sẽ ưu-nhược điểm như sau:

2.1 Ưu điểm

- Tiết kiệm chi phí: Dạy học trực tuyến giúp tiết kiệm chi phí đi lại, thuê phòng học và các chi phí khác cho người dạy và người học

- Đào tạo mọi lúc, mọi nơi: Người dạy và người học có thể chủ động sắp xếp lịch học mà không phụ thuộc vào thời gian, không gian, thời tiết hay bất cứ tổ chức trường học nào.

- Chủ động lựa chọn các chương trình học mong muốn: Người học có thể chọn bất cứ chương trình học nào mà mình yêu thích trên các nền tảng học trực tuyến.

- Tiết kiệm thời gian học tập: Người học và người dạy có thể tiết kiệm được thời gian đi lại. Bên cạnh đó, việc học trực tuyến giúp người học có thể rút ngắn thời gian học tập của mình vì không phụ thuộc vào các yếu tố khác.

2.2. Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm trên, dạy học trực tuyến vẫn còn một số nhược điểm như:

- Phụ thuộc vào kết nối mạng: Nếu kết nối mạng chậm/mất kết nối mạng, buổi học sẽ bị gián đoạn. Điều này ảnh hưởng đến tâm trạng của người dạy, người học và tiến trình bài giảng.

- Phụ thuộc sự chủ động, tính kỷ luật của người học: Người dạy khó có thể quản lý, kiểm tra đôn đốc việc học của người học. Người học ít có cơ hội trao đổi với người dạy và bạn bè nên giảm hứng thú học tập. Vì thế, dạy học trực tuyến đòi hỏi mỗi người học phải có ý thức tự giác, kỷ luật cao.

3. Vì sao dạy học trực tuyến là xu hướng hiện nay?

Dễ dàng nhận thấy dạy học trực tuyến có nhiều ưu điểm hơn nhược điểm. Hơn nữa, dạy học trực tuyến phù hợp với tình hình thực tế hiện nay và đang trở thành xu hướng bởi:

- Tăng tính chủ động cho người học: Dạy học trực tuyến giúp người học chủ động hơn trong việc lựa chọn môn học, hình thức học, thời gian học tập, địa điểm học

- Đa dạng các chương trình đào tạo: Bên cạnh chương trình đào tạo bắt buộc trong trường học, người học có thể lựa chọn được nhiều môn học khác theo sở thích hoặc để rèn luyện thêm kỹ năng.

- Tiết kiệm chi phí và thời gian: Các cơ sở đào tạo tiết kiệm được chi phí cho việc xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị, thuê giáo viên… Các khóa học trực tuyến có chi phí không lớn nên phù hợp với cả những người học không dư dả về tài chính.

- Tăng kết nối với nhiều học viên và giáo viên trên thế giới: Ví dụ như trong nền tảng học Coursera có phần thảo luận. Các thành viên trong cùng 1 khóa học có thể đưa ra các vấn đề và cùng thảo luận. Điều này giúp người dạy và người học từ nhiều quốc gia có thể tương tác với nhau.

- Được cấp nhiều chứng chỉ có giá trị từ các trường đại học nổi tiếng trên thế giới: Điều này sẽ tạo thêm cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp cho người học hơn./.

                                                                                            Sưu tầm: Trần Xuân Lục - Công chức VH-XH